Nederlandse strikte lockdown: minder besmettingen of net slecht voor de volksgezondheid?
In Nederland blijven momenteel de meeste scholen en winkels gesloten, is de bevolking onderhevig aan een strenge avondklok (21.00 tot 4.30 uur) en moeten sociale contacten zo veel mogelijk worden ingeperkt. In België zijn de maatregelen iets soepeler, maar nog steeds heel streng. Het coronavirus domineert al bijna een jaar lang ons leven, en de komende maanden zien er niet rooskleurig uit. Volgens immunologe dr. Carla Peeters zijn er dringend substantiële versoepelingen nodig, om erger leed te voorkomen.
Het OMT (Nederlands adviesorgaan die de overheid bijstaat in de bestrijding van het coronavirus, nvdr.) adviseert om het primair onderwijs en de kinderopvang met ingang van maandag 8 februari 2021 weer te openen. Een positieve stap, maar er is dringend meer nodig. Een peer reviewed studie van Stanford University (15 januari 2021) concludeert dat lockdowns geen significante voordelen opleveren en eerder tot grote schade leiden. Het is daarom beter om ook de rest van de samenleving te heropenen. Het SARS-CoV-2-virus wordt immers niet overgedragen door mensen die geen klachten hebben, zo blijkt uit publicaties in vooraanstaande wetenschappelijke tijdschriften.
Een strenge lockdown – met avondklok, thuisblijven, beperkt bezoek, het sluiten van winkels en scholen – levert geen significante voordelen op in vermindering van de verspreiding van het SARS-CoV-2-virus, concludeert het team van Stanford University. Het team vergeleek landen met een lockdown (Engeland, Frankrijk, Duitsland, Iran, Italië, Nederland, Spanje en de Verenigde Staten) met Zweden en Zuid-Korea, twee landen waar geen lockdown werd doorgevoerd. Zij concludeerden daaruit dat een vergelijkbare daling in besmetting (positieve testen) bereikt kan worden met minder stringente maatregelen. Al eerder dit jaar werden analyses gepubliceerd waaruit blijkt dat Zweden en Zuid-Korea vergelijkbare resultaten behaalden in vermindering van infecties en overlijdens zonder lockdown.
Er zijn ook diverse studies die tot de conclusie komen dat stikte coronamaatregelen wél effectief lijken te zijn. Dit betreft voornamelijk modelmatige studies. Enkele onderzoeken zijn gebaseerd op data van testen. Het bewijs dat een lockdown effect heeft, is afhankelijk van de kwaliteit van de data die gebruikt wordt en de consistentie in het testbeleid. Gedurende de gehele pandemie is er weinig consistentie in het testbeleid, zelfs op eenzelfde testlocatie. Veranderingen in aantallen kunnen net zo goed te maken hebben met een verandering van het testbeleid dan een effect zijn van de coronamaatregelen, zo schrijven Thomas May Floyd en Judy Rogers in een editorial in de British Medical Journal. Het omgekeerde effect, met juist een stijging van infecties door de lockdown, is ook bekend. Zo resulteerde een stringente lockdown in Ierland van oktober tot december 2020 in een stijging van het aantal positieve testen en een verlies van 150.000 banen.
Al na de eerste lockdownperiode bleek dat er wereldwijd enorm veel schadelijke effecten zijn op sociaal-maatschappelijk, economisch en psychologisch vlak. Miljoenen mensen (en ook kinderen) in ontwikkelingslanden overlijden ten gevolge van armoede en hongersnood. Een lockdown betekent daar geen werk, dus geen eten, dus ondervoeding, en dus overlijden veel mensen. Door ondervoeding krijgen ook tal van infectieziekten een kans om zich snel te verspreiden. Infectieziekten zoals tuberculose, malaria en HIV zijn sinds de lockdown in opmars. Door tuberculose overleden voor de pandemie al 1,4 miljoen mensen per jaar, terwijl het aantal besmettingen circa 10 miljoen is. In Europa overleden in 2019 275.000 mensen aan tuberculose.
De relatie tussen welvaart en gezondheid is al langer bekend. Ook in Nederland. Mensen die in de bijstand leven, leven gemiddeld korter dan mensen die een modaal salaris verdienen. Ondervoeding kan hierbij een rol spelen, met als gevolg meer gezondheidsproblemen. In Nederland is twintig procent van de zeventigplussers ondervoed. Bij kwetsbare ouderen die afhankelijk zijn van thuiszorg is dat zelfs veertig procent. De lockdowns hebben dit probleem alleen maar erger gemaakt. Dit zou zomaar tot een opleving van bepaalde infectieziekten kunnen leiden. In Duitsland werd afgelopen jaar al een stijging van tuberculose gezien; twee scholen raakten geïnfecteerd. Het is belangrijk om te voorkomen dat multiresistente of extreem resistente bacteriën de ruimte krijgen.
Mensen met een lage sociaaleconomische status worden onevenredig hard getroffen
In Nederland zijn meer dan 200.000 mensen ten gevolge van de coronacrisis hun baan kwijtgeraakt. Hierdoor stijgt het percentage mensen met een lage sociaaleconomische status. Uit cijfers van het RIVM blijkt dat voor de coronacrisis al 28 % van de Nederlandse bevolking een lage sociaaleconomische status had. Bij deze groep mensen worden meer chronische ziekten, hogere zorgkosten en een groter risico op infectieziekten geconstateerd. Juist deze mensen worden onevenredig hard getroffen door de lockdown. De spanning en stress in deze gezinnen is vele malen hoger dan bij andere gezinnen en is bovendien van langere duur. Het zicht op een betaalde baan is door de crisis ook verdwenen. Het aantal vacatures wordt door de toegenomen werkloosheid steeds schaarser. Het gevolg is dat deze groep meer gebruikt maakt van zorg en maatschappelijke ondersteuning.
Huiselijk geweld, het gebruik van antidepressiva en opiaten en pogingen tot zelfmoord stijgen
De tweede lockdown in het kader van COVID-19 zorgt voor een sfeer van stress, angst en wanhoop in de maatschappij, met als gevolg een exponentiele stijging in gebruik van antidepressiva, opiaten en het doen van zelfmoordpogingen. Huiselijk geweld, mishandeling en seksueel misbruik zijn enorm gestegen. Een Britse studie laat zelfs blijken dat er vijftien keer zo vaak melding wordt gemaakt van huiselijk geweld ten opzichte van dezelfde maand van het voorgaande jaar. Ook in Nederland is het huiselijk geweld door de lockdown significant gestegen, zo meldt het Instituut Pedagogische Wetenschappen. Vooral onder jongeren en jongvolwassenen wordt een toename van psychische problematiek waargenomen. Voor jongeren in de leeftijd van 13 tot 18 jaar is het haast onmogelijk geworden om toekomstplannen te maken. Onderwijs blijft achter, ontwikkeling en toekomstperspectief zijn verdwenen.
In de Verenigde Staten werd een toename van 26,5 % oversterfte gesignaleerd in de leeftijd van 20 tot 44 jaar, ten gevolge van andere oorzaken dan Covid-19. Deze stijging is dus hoger dan de oversterfte van oudere Amerikanen die een hoger risico lopen om te overlijden aan Covid-19. Schrijnend is het voorbeeld van een scholengemeenschap in Nevada. De lockdown van de scholen duurde ruim een jaar. Pas nadat achttien jongeren zelfmoord hadden gepleegd, besloot het scholendistrict te heropenen. Niet eerder zijn lockdowns op zo’n grote schaal toegepast met vergaande onomkeerbare schade.
Ongezonde leefstijl stijgt met meer dan 25%
Fysieke activiteiten nemen door de lockdown en de avondklok met meer dan vijftig procent af en meer tijd wordt besteed aan social media, gaming en het eten van junkfood. Een onderzoek tijdens de lockdown in Italië (gepubliceerd in Foods) rapporteerde dat 19,5 % van de respondenten een toename van gewicht constateerden. Er werd meer comfort food gegeten zoals chocolade, desserts en chips. Tien procent van de respondenten consumeert meer alcohol. Meer dan de helft van de respondenten gaf aan minder behoefte te hebben aan groenten en fruit. Volgens 42,7 % van de deelnemers had het veranderde eetgedrag te maken met het ervaren van meer stress.
Hoewel er aan de andere kant ook positieve ervaringen als gevolg van het coronavirus gerapporteerd worden, zoals minder alcoholgebruik en minder gebruik van kant-en-klaar-maaltijden, kunnen bovenstaande negatieve effecten op de lange termijn bij een aanzienlijk deel van de respondenten leiden tot een stijging van en/of verergering van chronische ziekten. Lees hier verder.
---
Dr. ir. Carla Peeters is eigenaar en oprichter van COBALA Good Care Feels Better®. Jaren werkte zij aan diagnostiek, immunologie en infectieziekten en als bestuurder van zorgorganisaties. Sinds 2015 heeft zij zich gespecialiseerd in personalised nutrition en leefstijl. COBALA begeleidt mensen preventief en van verzuim naar eigen werk met een Personalised Integrative Care® programma. Alle info: www.goodcarefeelsbetter.com
Meer lezen?
Lees het volledige artikel op de website van HP / De Tijd
Scholen in lockdown; een héél slecht idee voor kinderen en jongeren
Altijd op de vlucht, maar waarvoor?
OPINIE / Waarom digitale gesprekken zo uitputtend zijn
Vond je dit een boeiend artikel en wil je meer artikelen?
Abonneer je nu en ontvang één jaar lang alle edities van Bloom. Bespaar €20 en geniet van de voordelen.
Word een Bloom’er
-
>
8 edities van het Bloom-tijdschrift op jaarbasis
-
>
toegang tot alle leesartikelen uit het Bloom-tijdschrift + extra leesvoer
-
>
EXCLUSIEF! bereken en lees (on)beperkt persoonlijke geboortehoroscopen
-
>
kortingen op geselecteerde producten in de BloomShop
-
>
unieke themahoroscopen: je Jaarhoroscoop 2024, Ascendanthoroscoop 2024-2025, je Chinese horoscoop 2024,...
Reacties
Een account is verplicht om te reageren. Log in of registreer je nu
Inloggen / registreren