De balans tussen hart en verstand. Waar knelt het schoentje, en wat doe je eraan?
In de coachpraktijk van Sofie Varrewaere is het dé rode draad: de één slaat te veel door in het gevoel, de andere kan gewoonweg niet stoppen met denken. Dat een goed evenwicht vinden tussen hart en verstand geen evidentie is, dat blijkt dag na dag uit de gesprekken die ze voert. Naar welke kant de balans ook doorslaat, te veel van het ene of te veel van het andere, mensen hebben er last van, zowel in hun privéleven als op het werk. Herkenbaar? In dit artikel vind je een aantal tips om dat evenwicht te herstellen en zowel je hart als je verstand een bijdrage te laten leveren aan de keuzes die je maakt.
Denken' als overlevingsstrategie
Voor sommige mensen is ‘denken’ of rationaliseren de meest vertrouwde manier om om te gaan met de kleine en grote uitdagingen van het leven. Dat kunnen uitdagingen zijn binnen je gezin, op je werk, in je financiën, je gezondheid... Het zijn vaak die mensen die ’s nachts wakker liggen, piekerend over of en hoe ze bepaalde dingen tot een succesvol einde zullen brengen. De denker hoopt te komen tot een oplossing door de zaken te objectiveren en op die manier zo ver mogelijk buiten zichzelf te plaatsen. Vaak is dat geen bewuste keuze, maar een proces dat onbewust en automatisch verloopt. Soms is het zelfs een heuse familietraditie, met kenmerkende uitspraken als ‘niet janken maar voortdoen’ of ‘treuren brengt je nergens’. Eigenlijk is het dan niets meer dan een aangeleerde vorm van onbewuste zelfbescherming. Al dat denken zorgt er namelijk voor dat je in je hoofd bezig blijft. Zo zet je je eigen gevoel buiten spel. Kort door de bocht: dan doet het geen pijn, hoe slecht de situatie ook is. Lekker veilig, zou je ‘denken’, niet?
DE NERVUS VAGUS
De nervus vagus is de langste hersenzenuw in het menselijk lichaam. Ze vertakt zich vanuit de hersenen naar verschillende belangrijke organen waaronder ook het hart en draagt bij aan onder andere het reguleren van je ademhaling, je hartslag en je spijsvertering. Uit onderzoek is gebleken dat de nervus vagus een belangrijke rol speelt in het vinden van rust en ontspanning. De tonus of sterkte van deze zenuw kan onder meer gelinkt worden aan je gevoeligheid voor depressies, je neiging tot algehele somberheid, hoe snel je lichaam kan herstellen bij stress en zelfs hoe vatbaar je bent voor gevoelens van eenzaamheid. Hoe lager de tonus, hoe ontvankelijker je bent voor het negatieve. Hoe sterker de tonus, hoe meer mentale veerkracht je in je hebt. Vast staat dus dat deze zenuw een belangrijke rol speelt in de regulering van je emoties. Ervan uitgaande dat zowel te veel denken als te veel voelen betekent dat je problemen ondervindt bij de goede regulering van je emoties, brengt het versterken van de tonus van je nervus vagus in beide gevallen dus heel veel voordelen met zich mee. Maar hoe doe je dit?
(lees verder onder het kader)
Vastlopen in gevoel
Maar ook het omgekeerde komt heel vaak voor. Mensen lopen dan zo vast in hun gevoel dat ze niet meer in staat zijn om de zaken op een objectieve manier te bekijken. Dan wordt een uitdaging zo ontzettend groot dat deze eigenlijk niet meer te overzien valt. Een algeheel sentiment van onbehagen is dan bijna altijd het gevolg, gekoppeld aan het gevoel minimale, om niet te zeggen geen enkele, controle te hebben over de situatie. Mensen voelen zich ‘gevangen’ in de situatie waarin ze verkeren, ze verliezen het overzicht en zelfs de kleinste bijkomende tegenslagen dragen bij aan de eindeloze zee van problemen waarin ze zich op dat moment al voelen verdrinken. Zonder afbreuk te willen doen aan de uitdagingen waar men op dat moment voor staat, vaak zie je dat het probleem op dat moment allesoverheersend is en daardoor vaak nóg meer negatieve impact heeft op het leven en het welzijn van de persoon in kwestie. De voelers. De gevoelige zielen. Ze laten zich gijzelen door hun eigen emoties en zien door het bos de bomen niet meer.
(lees verder onder de afbeelding)
Tips voor denkers
Ervaring leert ons dat denkers het liefste heel hard blijven nadenken over hoe ze minder kunnen denken (kun je nog volgen?). Ze hebben dan ook vaak een sterke voorkeur voor het maken van lijstjes, complexe Excel-files, tot in detail uitgeschreven plannen. De weg voorwaarts ligt echter niet binnen deze comfortzone. Want wat gebeurt er wanneer je stopt met denken? Wat gebeurt er als je je gevoel de kans geeft om ook ‘wat te zeggen’? Het succes van bijvoorbeeld meditatie, yoga, tai chi en diverse ademhalingsoefeningen is niet uit de lucht gegrepen. En het is bewezen dat deze activiteiten de nervus vagus activeren. Maar mediteren of een yogaklas? Daar zit de denker vaak helemaal niet op te wachten. Tijdens haar coaching doet Sofie het wel, gewoon hupsakee uit de comfortzone. Verstand op nul en hart op volle kracht. Met alle fysieke reacties tot gevolg. Wie de emotie niet toelaat staat steevast te transpireren als een gek. Maar dit in je eentje doen is vaak een brug te ver. Dit is hoe zij het ziet: je kunt moeilijk stoppen met denken, maar je kunt jezelf wel de gelegenheid ontnemen om te denken aan datgene waar jij niet langer over wil piekeren. Dus geen uur in je eentje hardlopen of fietsen terwijl jij met je gedachten alleen maar aan het malen bent, maar een snelle sport waarbij je de volle focus nodig hebt. Geen 100 km fietsen maar een uurtje spinnen bijvoorbeeld. Vandaar mijn liefde voor het boksen. Geen tijd om na te denken, toch niet als je tanden je lief zijn (schrijft ze met een knipoog).
Tips voor voelers
Voelers vinden het prima om zich helemaal in het gevoel te wentelen. En pas op, dit is wat Sofie betreft niet per definitie een negatief gegeven. En al helemaal niet als dat je toelaat om 100% te leven en te genieten van alle grote en kleine dingen. Maar dat wordt het wel als je gevoel je overmeestert, als je volledig vastloopt daardoor, of als je op een bepaald moment het overzicht volledig kwijt raakt. Dan is de tip om je verstand aan het werk te zetten. Kom maar op dus met je lijstje. Waar sta je vandaag? Waar wil je naartoe? Wat heb je daarvoor nodig? Wie kan je daarbij helpen? Wat zijn je interne en extern hulpbronnen? Waar heb je wel en niet invloed op? En ga zo maar door. Een volledige rationele analyse van je realiteit. Zodat je, ook al is er nog niks veranderd, toch het gevoel van controle terug kan pakken. Je opnieuw zicht krijgt op wat je zelf kunt ondernemen om de situatie te verbeteren. En ook ziet wat de reële impact is van het probleem waar je voor staat. Maak een plan. Snij de spreekwoordelijke grote olifant in kleine stukken zodat je kan beginnen bij het begin. Zoek hulp bij vrienden of schakel een professioneel klankbord in om deze oefening te maken. En belangrijk, ga op zoek naar een manier om je emoties te kanaliseren. Maak muziek. Ga keihard zingen in je auto of onder de douche. Ga sporten. Wees creatief met je handen. Zoek sociaal contact. Wat je ook doet, blijf niet zitten. Kom in beweging.
De slotsom
Wat gebeurt er wanneer jij echt gaat voelen, denker? En omgekeerd, wat gebeurt er wanneer jij je gevoel kan parkeren en echt in beweging kan komen, voeler? Hoe vind je de balans tussen beide? En hoe laat je je hart en je verstand een gelijke bijdrage leveren aan de keuzes die je maakt en aan de richting die je kiest in je leven? Helaas is er geen wonderformule voor. Maar oefening baart kunst. De grootste uitdaging ligt er altijd in om die eerste stap buiten jouw comfortzone te zetten. Dus ga aan de slag, of zoek hulp om die eerste stap te zetten. Want de uitkomst is steevast een beter leven. Meer geluk. En meer rust. Verdienen we dat niet allemaal?
---
Wie is Sofie?
Sofie Varrewaere is founding partner van ‘The House of Growth’ en eigenaar van het internationaal executive coachingbureau BigFish4.me. Als personal en executive coach werkt zij met mensen over de hele wereld rond het centrale thema van persoonlijk leiderschap. Omdat je altijd een keuze hebt.
Vond je dit een boeiend artikel en wil je meer artikelen?
Abonneer je nu en ontvang één jaar lang alle edities van Bloom. Bespaar €20 en geniet van de voordelen.
Word een Bloom’er
-
>
8 edities van het Bloom-tijdschrift op jaarbasis
-
>
toegang tot alle leesartikelen uit het Bloom-tijdschrift + extra leesvoer
-
>
EXCLUSIEF! bereken en lees (on)beperkt persoonlijke geboortehoroscopen
-
>
kortingen op geselecteerde producten in de BloomShop
-
>
unieke themahoroscopen: je Jaarhoroscoop 2024, Ascendanthoroscoop 2024-2025, je Chinese horoscoop 2024,...
Reacties
Een account is verplicht om te reageren. Log in of registreer je nu
Inloggen / registreren