Spiegeltje, spiegeltje aan de wand: je psyche onder de loep met introspectie
Holistisch/creatief coach en opleidingstrainer Astrid Jongste (46 jaar) uit het Nederlandse Apeldoorn ontdekte tijdens een burn-out dat het belangrijk is om te weten wie je zelf bent. Als moeder van twee puberende dochters Manon en Carlijn en als vrouw van Arjen besloot ze meer aan zelfreflectie te gaan doen. Dat brengt niet alleen meer inzicht over jezelf, maar ook het gezin profiteert daar in positieve zin van mee. Diana Hendriks – Van Beaumont wou hier graag meer over weten, en ging het gesprek met Astrid in haar praktijk ‘De Stille Kracht’ aan.
Wanneer de batterijen leeg zijn
Wat was voor jou het punt in je leven waarop je besloot beter naar jezelf te gaan kijken?
"Introspectie is altijd al een belangrijk thema geweest in mijn leven. Ik was me als kind al vroeg bewust dat je als mens anders kunt overkomen dan je bedoelt. Ik ben veel alleen geweest tijdens mijn school- en studietijd. Tijd genoeg om na te denken over mezelf en over het leven. Toen ik in 1999 ging werken en er een gezin kwam veranderde mijn leven in een achtbaan en verloor ik die zelfreflectie. Ik stond altijd ‘aan’. Ik wist niet meer waar mijn eigen ‘pauzeknop’ zat. In 2006 werd ik door een van de kinderen, die toen in de peuterleeftijd zat een keer ‘s nachts wakker gemaakt. Ik weet nog dat ik toen dacht: “Mag ik dan nooit meer een momentje voor mezelf?!”. De burn-out die in 2010 volgde deed me nog sterker beseffen dat het roer mocht omgegooid worden. Ik was thuis komen te zitten en had weer tijd om over mezelf na te denken."
"Tussen het moment van mijn peuterdochter in mijn slaapkamer en de burn-out had ik diverse intuïtieve schilderijen gemaakt. Toen ik deze in mijn burn-out tijd naast elkaar legde zag ik het interessante patroon van mijn eigen ziek worden. Tekenen is voor mij een mooie vorm van zelfreflectie geworden. Het maakt zoveel duidelijk en inzichtelijk. Kleuren werkt meditatief. Tekenen en schilderen geven vorm aan wat er van binnen speelt."
Hoe is het je gelukt om in je drukke leven die zelfreflectie onder de knie te krijgen?
"Ik had geen idee waar ik moest beginnen. Ik voelde alleen dat ik vastliep in mijn gedachten en dat gebeurtenissen zich bleven voordoen terwijl ik niet meer wist wat ik moest doen. Ik ben gewoon maar begonnen met wat dingen die ik had gehoord of gelezen. Maar het kost wel tijd om nieuwe technieken aan te leren. Het was een zoektocht, totdat ik besefte dat er zoveel technieken voor handen zijn om aan zelfreflectie te doen. Ik startte met meditatieoefeningen, ging iedere dag trouw een uur wandelen of fietsen, ik stelde mezelf vragen, hield een dagboek bij en later kwam daar een opleiding ‘Genezend Tekenen’ bij. Daar heb ik heel veel uit geleerd. Vaak heb je bepaalde gedachten over een situatie, over een oorzaak, terwijl als je tekent blijkt dat het helemaal anders in elkaar zit of dat er eigenlijk iets anders speelt dan je dacht."
Heb je vaste momenten waarop je de blik even naar binnen keert?
"Ik ben er eigenlijk heel veel mee bezig. Naast iedere dag een korte meditatie, ook bij iedere handeling die ik bewust doe. Zoals wanneer ik aan het tekenen, schilderen of kleuren ben. Dat is een paar keer per week. Maar ook tijdens het koken (of andere huishoudelijke taakjes), wanneer ik op de bank zit met een kop thee of zelfs op restaurant, wanneer ik verlekkerd kijk naar de bord dat me geserveerd wordt. Zelfreflectie hoeft niet lang te duren. De antwoorden op de vragen zijn steeds heel divers. Verder vind ik een groepsmeditatie heerlijk. Heel bijzonder zijn de themameditaties waarbij een wereldvraagstuk centraal staat. De gedeelde ervaringen zijn zo waardevol. Vaak schrijf ik na afloop, als ik alleen ben, mijn ervaringen nog even op. Soms kom ik dan weer tot nieuwe inzichten. Heel verrassend. Als ik zelf tekenles geef, dan doe ik ook wel mee, maar dan doe ik mijn best om mijzelf niet te verliezen. Ik ben dan immers ook de docent. Ga ik daarentegen tekenen met collega’s dan laat ik het volle proces toe en vind ik het fijn om daarna de inzichten te delen."
Leven en laten leven
Welke uitwerking hebben al die inzichten op je gezin?
"Toen de kinderen klein waren en het bij mij over mijn schoenen liep waren er vaak ruzies in huis. Totdat ik besefte dat de kinderen hun vervelende gedrag niet vertonen om ons te pesten, maar dat ze ons spiegels voorhouden over ons eigen gedrag. Vanaf dat moment is er veel bij ons in huis veranderd. Het is nu fijn in huis. Er is ruimte en respect voor elkaar. Dat wil niet zeggen dat er nooit vervelende voorvallen zijn, maar we kunnen er beter mee omgaan. We spreken elkaar aan en we hebben het over ieders eigen rol in het geheel. Duidelijkheid is daarbij heel belangrijk. Op die momenten zelf kwetsbaar durven zijn is lastig, maar levert wel heel veel op. Je leert ieders persoonlijkheid veel beter te zien. Ook geduld is cruciaal. Als je regelmatig stilstaat bij je eigen proces ontdek je ook dat er veel dingen zijn waar je zelf jaren over gedaan hebt voordat je ze begreep. Dan hoef ik van mijn kinderen niet te verwachten dat zij het in één keer begrijpen en direct daar naar handelen. Iedereen draagt zijn eigen rugzak. Iedereen bepaalt zelf wat hij erin stopt of eruit haalt en wanneer. Het creëren van ruimte voor mijzelf had wel wat voeten in aarde. Ik was steeds aan het invullen wat anderen er wel niet van zouden vinden en wat het voor hen zou betekenen als ze meer in huis zouden moeten doen. Een gesprek hierover leidde steeds tot weerstand. Het duurde even voordat ik doorhad dat ik voet bij stuk moest houden en het gewoon moest doen."
Hoe kijken je dochters naar een moeder die zo intensief met die zaken bezig is?
"“Zo ben jij gewoon. Ik weet niet beter”, zei de oudste. In sé ben ik voor de kinderen gewoon zoals ik ben. Ze hebben er aan moeten wennen dat ik soms zeg dat ze me even niet mogen storen, maar inmiddels is het heel gewoon voor ze. Ze vinden het lastig als ik hen erop wijs dat ze dit ook kunnen doen. Daarvoor zijn ze lang niet altijd in de stemming. Dan wordt met gebaren en blikken wel duidelijk gemaakt dat ik te ver ga. Daar kan ik dan oprecht om lachen. Ik constateer dat zij ook steeds bewuster worden. Ook zien ze steeds meer hoe het er bij vriendjes en vriendinnetjes thuis aan toegaat. Mijn jongste dochter was het opgevallen dat het ook heel anders kan. Dat er gezinnen zijn waarbij ze nauwelijks tijd doorbrengen met elkaar en belangrijke informatie nauwelijks met elkaar gedeeld wordt. Ze zei: “Mama, het is niet altijd fijn om alles met elkaar te bespreken en te delen, maar we staan er nooit alleen voor”. Dat vond ik een heel mooi compliment. Het leven is leren. Wij vergissen ons ook wel eens hoor, maar we proberen te leren uit die fouten."
(lees verder onder de afbeelding)
Een moment van rust
Op welke momenten ontdek je dat het tijd is voor zelfreflectie?
"Er zijn momenten bij die ik me heb aangeleerd, zoals aan het begin en het einde van de dag. Deze waren het eenvoudigst om mee te starten en ze bevallen me goed. Als ik die momenten niet pak heb ik het gevoel dat mijn dag of nacht toch net iets anders verloopt. Verder is een goed moment als ik het gevoel heb dat ik heel druk bezig ben en nergens tijd voor heb. Ik merk dat aan een druk gevoel in mijn hoofd of als ik me ervan bewust word dat ik loop te drentelen door het huis zonder dat er echt wat uit mijn handen komt. Dan een pauze nemen en heel bewust mijn moment pakken doet echt wonderen. Het wordt daarna vanzelf duidelijk wat het eerste is dat aangepakt mag worden. Verder pas ik het vaak toe aan het begin en aan het einde van een les. Bij de start gebruik ik het om te aarden en me goed af te stemmen op de lesstof en het programma. Aan het einde van de les vind ik het fijn om even stil te staan bij hoe het ging, wat er gebeurde, wat er goed ging, wat ik anders had gewild. Maar niet elk moment of elke handeling is daar geschikt voor, soms moet je je gewoon even kunnen focussen op een taak."
Wat is voor jou het allergrootste voordeel van introspectie?
"Dat ik kan vaststellen wat ik nou eigenlijk echt wil of nodig heb. Het geeft richting aan mijn leven. Daarmee versterkt het mijn zelfvertrouwen. Het maakt me bewust van wie ik ben en wat ik doe en het feit dat ik een plek heb op deze wereld. "
Wat zou je als tip mee willen geven aan de lezer die hier ook mee aan de slag wil gaan?
"Sta open voor jezelf. Niemand kan zoveel invloed uitoefenen op je denken en doen als jij. Het maakt niet uit hoe je aandacht aan jezelf geeft. Maar doe het uit liefde voor jezelf. Je bent het waard."
---
Diana Hendriks, luisterkindwerker, grondlegger van verschillende programma’s en opleidingen, inspirator en trotse auteur van maar liefst zes boeken, neemt je graag mee in de stappen, angsten en twijfels van mensen die hun dromen realiseren. Meer info: www.dianahendriks.nl
Vond je dit een boeiend artikel en wil je meer artikelen?
Abonneer je nu en ontvang één jaar lang alle edities van Bloom. Bespaar €20 en geniet van de voordelen.
Word een Bloom’er
-
>
8 edities van het Bloom-tijdschrift op jaarbasis
-
>
toegang tot alle leesartikelen uit het Bloom-tijdschrift + extra leesvoer
-
>
EXCLUSIEF! bereken en lees (on)beperkt persoonlijke geboortehoroscopen
-
>
kortingen op geselecteerde producten in de BloomShop
-
>
unieke themahoroscopen: je Jaarhoroscoop 2024, Ascendanthoroscoop 2024-2025, je Chinese horoscoop 2024,...
Reacties
Een account is verplicht om te reageren. Log in of registreer je nu
Inloggen / registreren