Stilte als ritueel

Ik herinner het mij nog goed: de stilteretraite zou een dag na mijn thuiskomst beginnen. De thuiskomst … van mijn allereerste solo citytrip naar New York. Die trip was in één woord: a-ma-zing. Spannend, maar ó zo krachtig. Levendig, grensverleggend en op mijn lijf geschreven. Ik liet me helemaal leiden door de energie van de stad én mijn metroplannetje, kwam op de mooiste plekjes en kreeg er een heerlijk lentezonnetje bij. Ik trakteerde mezelf op de tofste terrasjes en ging koffie drinken met een vriendin die daar toevallig op zangstage was. Na een week voelde ik me al zo ‘local’, dat ik met grote tegenzin het vliegtuig weer op moest.

Toen kwam ik thuis. En een dag en een wasmachine later, was ik onderweg naar de abdij van Affligem. Ik was nog compleet in de roes van mijn reis, en zag de stilteretraite helemaal zitten. Vijf dagen in stilte, zo lastig kan dat toch niet zijn? Ik was tenslotte net alleen op reis geweest. Ik installeerde me op mijn kamer en vatte ‘s avonds post in de zaal waar de eerste bijeenkomst was.

Twee internationale begeleiders verwelkomden ons en legden de basisafspraken uit. Gsm’s uitschakelen en afgeven. Ochtendmeditatie om 7u, dan ontbijt, dan weer meditatie, gevolgd door wandelmeditatie, lunch en rustpauze. Om 16u opnieuw meditatie en wandelmeditatie, na het avondeten een inspirerende ‘talk’ en tenslotte een hartmeditatie voor het slapengaan. “Lieve mensen, vanaf nu gaan we met z’n allen de stilte in”, zei de begeleider. “Zoek geen oogcontact, praat niet met elkaar. Maar ga op zoek naar de stilte in jezelf.”

Toen ik na vijf dagen weer naar huis ging, was het écht stil in mezelf. Ik voelde me zachter en meer verbonden met mijn hart. Ik stapte uit de auto, waar mijn vader me opwachtte. De allereerste bloemen tooiden de kleine magnolia die ik de winter ervoor had geplant. En plots barstte ik in tranen uit. Zo gevoelig was ik geworden, zo ontroerd, zo verfijnd. Elke prikkel kwam honderd keer sterker binnen, en deze ging recht naar mijn hart.

Uiteindelijk zou ik nog verschillende keren op stilteretraite gaan, onder meer in Sri Lanka en India. Het was telkens een bijzonder intense ervaring. Elke keer kwam ik wel zo’n mijlpaal tegen waar mijn hoofd me in een valstrik zette. Maar ook elke keer (soms met hulp van een begeleider) bewoog ik me er doorheen, en werd het daarna stiller en vrediger in mezelf. Soms zó stil en vredig dat ik nooit meer weg wou uit die ‘toestand’. Stilte kan soms verslavend werken …

Stilte is ondertussen een belangrijk deel geworden van mezelf en mijn leven. Ik merk dat ik het niet altijd gemakkelijk uitgelegd krijg naar mensen toe, hoe mooi ik stilte vind. Hoe hard ik het nodig heb. Ik herinner me de beginjaren met mijn lief, toen we voor het eerst samenwoonden. Hij werd er bij momenten gek van, van de stilte in huis. Hij interpreteerde stilte als doods, als leeg. Alsof er in stilte geen leven zit.

Het is pas later, door zelf rustiger te worden, dat hij stilte meer leerde appreciëren. Enerzijds begon hij eraan te wennen. Anderzijds werd onze omgeving, door in de natuur te gaan wonen, vanzelf stiller. En dat voelt goed. Onlangs stuurde hij mij een berichtje: “Ik drink mijn ochtendkoffie zonder radio. Je hebt me leren genieten van de stilte.”