Dromen en trauma’s: welk trauma gaat achter jouw dromen schuil?
Zonder dat je het misschien in de gaten hebt kunnen er in je droom symbolen zitten waarvan je niet in de gaten hebt dat die een trauma verbergen. Laat ik een voorbeeld geven. Een vrouw vertelt: ‘Vannacht droomde ik dat mijn overleden hond een waterval afsprong. Ik schrok, maar wist dat het water diep was en hij goed kon zwemmen. Ik rende naar beneden en daar speelde hij vrolijk met stokken, zoals hij altijd deed. Wat betekent het? Bezorgdheid? Contact met hem?’. Dromenexperte Jacqueline Voskuil gaat op zoek naar antwoorden.
Dromen, we doen het allemaal en zelfs meerdere keren per nacht. Toch zijn we ons hier niet altijd van bewust. Maar wist je dat dromen ook licht werpen op trauma’s? En wat betekent het voorbeeld in de intro nu in feite? Lees hieronder de ware betekenis die achter bovenstaande droom schuilgaat.
Door dromenexpert Jacqueline Voskuil:
Misschien dat je het weet, maar veel – zo niet alles – wat je ziet in de droom heeft te maken met jezelf. Je hond is echt, hij is zichzelf, maar wat hij doet en/of zegt is dan weer symbolisch. Je hond springt van een waterval af. Hij wil hiermee zeggen dat je de controle mag loslaten. Het mooie aan zo'n droom is dat deze in feite aangeeft dat je het kunt, met name de controle loslaten. Mocht je er niet toe in staat zijn, dan had de droom er helemaal anders uitgezien, geloof me. Vervolgens speelt de hond verder met stokken. Ook deze stokken hebben een betekenis. Het heeft te maken met het droomsymbool ‘hout’. Zoals je ongetwijfeld zult weten, is hout in het echt buigbaar. Maar wel tot op zekere hoogte, hout kan uiteraard ook breken. Dit betekent concreet dat - in samenhang met het droomsymbool ‘vallen’ (springen in jouw droom) je de controle móét loslaten. Ik zeg niet zo gauw tegen een dromer dat iets moet, eerder mag, maar in dit geval móét het echt.
Er is wel een ding waar ik zeker dieper over heb moeten nadenken en dat is de betekenis van de stok. Het betekent het mannelijke geslachtsdeel. Dit is op zich geen moeilijk droomsymbool, het zal in jouw geval betekenen dat je het mannelijk geslachtsdeel niet al te serieus hoeft te nemen (immers, je hond speelt ermee).
Om een voorbeeld te geven, op seksueel vlak zijn er meerdere manieren om het fijn te hebben. In die zin kan je dan ook het droomsymbool 'stok' in je droom te zien krijgen. Dit betekent in een normale situatie dat dat als jij iets niet wil qua seksuele interactie, dit ook niet zal gebeuren. Je vindt het alleen moeilijk om het te zeggen. Maar… als er iets vervelends of naars is gebeurd in je leven dat nog niet verwerkt is, dat kan dit gekoppeld worden aan het mannelijke geslachtsdeel. Seksueel gezien heb je iets naars meegemaakt. Alleen jij weet of dit klopt of niet. Het is wel zo dat ik dan denk: waarom speelt jouw hond dan met de stok? Het kan in dat geval (in geval van misbruik) maar één ding betekenen en dat is dat je bij jezelf mag denken: ik kon er niets aan doen! Je mag dan veel vriendelijker zijn voor jezelf en het leven hierin heel speels opvatten. Misschien is het dan wel fijn om te weten dat je altijd naar je huisarts kunt gaan, al is het maar om je hart te luchten. Want zonder hulp wordt het wel heel moeilijk om hier zelf uit te komen.’
Misbruik was zeker aan de orde bij deze vrouw. Ze zegt: ‘Mijn eerste ex heeft mij zeker misbruikt. Niet seksueel, maar fysiek. Mijn tweede ex kon niet speels zijn met seks. Hij was degene met prestatiedrang voor hemzelf. Ik heb ook drie mannen gehad die dingen eisten, ik vertel het hier liever niet.’
Een zeer verontrustende droom
Graag deel ik ook volgende ervaring met de lezers van Bloom. Vaak zien we aan de hand van de droom meteen of iets niet pluis is. Had de vrouw als jong meisje in mijn stoel gezeten voor een droomuitleg, dan had ik haar linea recta naar een kinderpsycholoog gestuurd. Plus direct aan de ouders gevraagd wat er thuis in vredesnaam aan de hand is. Nu ze volwassen is, kan ze pas openlijk vertellen dat zij door haar vader seksueel werd misbruikt, en dat gedurende een hele lange tijd. Deze vrouw had een spraakbericht ingesproken waarin ze haar droom uitlegt: ‘Al honderden keren dezelfde droom gedroomd van toen ik een kind was tot aan mijn puberteit’.
Door dromenexpert Jacqueline Voskuil:
In je droom lig je in bed, wat vreemd is. Een bed, slapen en bijvoorbeeld een slaapkamer hebben te maken met dat jij je ergens onbewust van bent. In jouw geval was dit zelfbescherming. Dan hoor je de voetstappen van een reus. Een reus hoeft op zich geen verontrustend droombeeld te zijn. Reuzen zijn in sprookjes over het algemeen vriendelijk. Maar… in kinderdromen moet ik wel waakzaam zijn dat zo’n reus ook de vader kan betekenen. Of dat je in een situatie zit die te heftig is voor een kind, precies wat jij meemaakte. Hij kijkt naar binnen. Naar binnen kijken is binnenin je innerlijk kijken. Kijk, en als jij daar dan verstopt ligt, is dat geen goed teken.'
De reus heeft geen gezicht. Dit is tevens geen positief beeld. K. Vollmar zegt namelijk over het gezicht: ‘De gezichtsuitdrukking staat voor de psychische stemming van de dromer, voor zijn zelfachting en zelfwaardering. Ze is een symbool voor de identiteit en de kracht van de wil en intuïtie. Onduidelijk of schimmig gezicht’. Nou, dan was het in jouw geval niet zo heel raar dat je zo’n droombeeld kreeg. Ook dat hij van top tot teen omwikkeld was met verband betekent dat jij van top tot teen, van denken tot voelen, gewond was. On-ge-lo-fe-lijk, dit is niet normaal.
Dan pakt de reus je benen. Hij snijdt met een mes je benen in plakjes. Een mes wijst op onderdrukte agressie. Dit klopt in jouw geval. Weet je, in het geval van volwassenen zal ik zeggen dat de dromer er vaak zelf voor zorgt dan zijn benen eraf gaan. Met andere woorden, de dromer gaat zelf niet innerlijk vooruit. Maar bij kinderen is dit natuurlijk niet aan de orde, zij zijn afhankelijk van een ouder of een andere volwassene. Jij was dus zo boos op de situatie waar je in zat en toch kon je geen kant op, het is precies het beeld wat je door de droom gegeven is.
Je benen zorgen ervoor dat je kunt lopen. Lopen in een droom betekent innerlijke ontwikkeling. Het gaat langzaam, maar je gaat vooruit. Jij kón niet vooruit om de simpele reden dat iemand anders jou dit ontnam, het is te zien in dat je geen benen hebt in de droom en dat de reus (een volwassene dus in het echt) hier de schuldige in was. Dat de reus jouw benen in plakjes sneed en het opat betekent dat de ander voeding kreeg uit jouw niet-innerlijke ontwikkeling. Als ik dit zo typ huiver ik er echt wel van, want dat zou (kunnen) betekenen dat degene die jou dit allemaal aandeed sadistische trekjes had, of sadistisch was. Dat je allemaal ziet wat er gebeurt met je benen betekent dat jij er met je (kind)verstand niet bij kon waarom iemand jou dit aandeed.
Dat je de pijn letterlijk voelde, betekent dat je (heel) veel innerlijke pijn ervoer.
Wat betekent deze droom nu concreet?
Iemand nam de macht over jou en die persoon had er geen enkele moeite mee om jou dit aan te doen. De innerlijke pijn was onmenselijk. Het enige ‘positieve’ aan deze droom zijn de plakjes. Plakjes zijn rond en dit zal in jouw geval betekenen dat je veel sterker was dan jezelf in de gaten had.
Een stukje uit het dagboek van de droomster:
‘Met zijn linkerbeen hield hij mij in bedwang. Dat klemde als een kei. Ik zat vast. Ik kon geen kant op en dus besefte ik maar al te goed: gillen had toch geen zin. Mijn kleine lijfje was gevuld met angst van het puurste soort en dat was eigenlijk iets wat hem goed uitkwam om helemaal zijn gang te gaan. Als een voddenpop houd ik me slap en door mijn ontblote onderlichaam heeft hij vrije toegang tussen mijn mollige korte bovenbeentjes. Met zijn vingers baant hij zich zonder twijfel een weg in mij. Door mijn apathische afwezigheid vang ik de meeste pijn op, het lijkt alsof ik boven dit incident zweef in mijn gedachten. Weg van mijn lijf en weg van hem. Een veiligheidssysteem in mijn hersenen dat is aangezet dat ik mijzelf helemaal eigen heb gemaakt. Ik denk aan leuke dingen, mijn hondje, mijn speelgoed, buiten spelen…
Met zijn rechterhand masturbeert hij zijn ongewassen vieze penis. Die lucht alleen al zou al traumatisch genoeg moeten zijn. Zijn adem wordt zwaar en zijn buik gaat sneller op en neer. Dit is zo vreselijk vies! Ik word misselijk en zet deze herinnering meteen vast, want dit kan ik nog lang niet verwerken. Maar die lucht en dat geluid? Die zal ik nooit meer vergeten. Ik was nog maar drie en hij mijn oppas’.
Herinneringen
Sigmund Freud vergeleek het opsporen van traumatische herinneringen – essentieel voor een geslaagde psychoanalyse – met het opgraven van Pompeji. De stad was in het jaar 79 bedolven onder een metersdikke laag as en sintels en in de tweede helft van de achttiende eeuw voorzichtig blootgelegd. Freud was gefascineerd door archeologie en beschreef het onbewuste in termen van diepte, begraven en deklagen. Het onbewuste was de bestemming van herinneringen die te belastend zouden zijn om in het bewuste deel van ons denken en beleven te verblijven. Ze worden verdrongen naar een ontoegankelijk deel van het geheugen, waar ze onbepaald lang bewaard blijven – in puntgave conditie. Want dat is de ironie: juist doordat ze worden begraven blijven traumatische herinneringen authentiek en intact. Ze danken hun overleving aan de deklagen. Pas als die na een geslaagde psychoanalytische behandeling zijn verwijderd kan de erosie vat krijgen op het trauma.
Nu kan je gaan denken: waarom dan een trauma opgraven als het daar zo mooi en netjes ligt?
Waarom slapende honden wakker maken?
Het kan inderdaad jaren duren voordat een trauma zich openbaart via een droom. Maar weet je, de droom heeft er niets mee te maken dat jij wel of niet een trauma onder ogen wil zien. Het gebeurt omdat jij er aan toe bent. En op de een of andere manier weet de droom dit.
Vergeet ook niet dat de droom er soms lang over doet om jou precies die beelden te geven waar jij aan toe bent om je trauma te verwerken.
Lees verder onder de afbeelding >
Om een voorbeeld te geven – controle loslaten:
Je droomt eerst dat je struikelt, het betekent dat je de controle los moet laten in het dagelijks leven. Omdat je wat je droom je ingeeft (de controle loslaten) niet in de praktijk omzet, vuurt de droom andere symbolen op je af: je staat op de reling van de galerij van een flatgebouw. Je móét springen.
Al bij de blik naar beneden denk jij in je droom: NEE. Er gaat een maand of een half jaar voorbij en jij denkt: mooi, de droom komt niet meer terug. Jawel hoor, omdat jij nog steeds niet de controle loslaat, sta je ineens in je droom boven een ravijn op een zeer smalle plank. De doodsangst slaat toe. Door een opstekende wind begint de plank te wiebelen en val je er bijna af. Luister je nog niet, dan zet de droom zwaardere middelen in en sta je de volgende keer op dezelfde plank en komt er een storm op je af. Ook nu zal de plank heen en weer gaan en jij, jij valt in het gapende gat onder je. Al schreeuwend word je wakker. Je ziet wel, je krijgt niet opeens overdonderende beelden, geluiden en/of geuren als je daar (nog) niet aan toe bent. Het kan zomaar zijn dat de droom jou heel lang aan het voorbereiden is om te beginnen met het verwerken van een trauma.
Trauma verwerken
Hoe weet je nu wanneer een trauma is verwerkt? Sonja Bremmers is ervaringsdeskundige en vertelt het heel kort en krachtig. Ze zegt: ‘Je hebt er (bijna) géén last meer van. Je functioneert weer normaal en de herinnering doet geen pijn meer. Het gebeurde dringt zich niet meer dagelijks aan je op en de traumatische gebeurtenis en de gevolgen krijgen een plaats in je leven. Je voelt je terugkomen in je eigen kracht, je weet wie je bent en je voelt je bevrijdt van de ketens die jou zo lang gevangen hebben gehouden.’
Wat ikzelf graag met dit artikel wil zeggen is dat de droom weet wanneer je eraan toe bent om jezelf met het trauma te confronteren, hoe moeilijk dit ook kan zijn.
Vond je dit een boeiend artikel en wil je meer artikelen?
Abonneer je nu en ontvang één jaar lang alle edities van Bloom. Bespaar €20 en geniet van de voordelen.
Word een Bloom’er
-
>
8 edities van het Bloom-tijdschrift op jaarbasis
-
>
toegang tot alle leesartikelen uit het Bloom-tijdschrift + extra leesvoer
-
>
EXCLUSIEF! bereken en lees (on)beperkt persoonlijke geboortehoroscopen
-
>
kortingen op geselecteerde producten in de BloomShop
-
>
unieke themahoroscopen: je Jaarhoroscoop 2024, Ascendanthoroscoop 2024-2025, je Chinese horoscoop 2024,...
Reacties
Een account is verplicht om te reageren. Log in of registreer je nu
Inloggen / registreren