Koolhydraten skippen, dé sleutel tot een gezond en slank lichaam?
In haar praktijk begeleidt Laura dagelijks mensen die graag een maatje minder willen. In 90% van de gevallen zijn de cliënten voor aanvang bij Laura reeds gestopt met de inname van koolhydraten. Nachtmerries van aardappelen en brood steken de kop op. Maar hoeft het écht zo te gaan? Zet jezelf een heerlijke kop koffie (met een koekje, dat mag) en wentel je in je comfortabele fauteuil. Laura vertelt je graag hoe de vork nu juist in de steel zit.
Koolhydraten, c'est quoi ça?
Koolhydraten, een verzameling voedingsstoffen, die in ontelbare voedingsmiddelen voorkomen. Als je arts of diëtiste honderduit praat over koolhydraten, dan doelt hij/zij op suikers. Voor alle duidelijkheid: we hebben het hier niet over dat klontje witte zoetigheid dat je met ietsiepietsie schuldgevoel in je koffie laat vallen. Er zijn meer soorten dan je denkt!
Er zijn drie grote groepen koolhydraten:
- Eerst en vooral heb je de monosacchariden, de kleinsten van de groep. We kennen ze als glucose of druivensuiker. Je vindt deze bijvoorbeeld in vruchten, koekjes, gebak, chips, sauzen, ijsjes…
- Als twee van die kleintjes samentroepen, hebben we het over een disaccharide. Hier gaat het wel over tafelsuikers, die je onder andere dus gebruikt om je koffie te pimpen. Melksuiker of lactose behoort tot slot ook tot deze groep.
- Wanneer er nóg meer van die mini's bij elkaar kruipen en een ketting gaan vormen, spreken we van een polysaccharide. Deze soort vormen de bouwstenen van aardappelen, volkorenpasta, rijst, havermout, peulvruchten, quinoa… Die ongeliefde boosdoeners die vaak als eerste het onderspit moeten delven in menig dieet dus.
Geen diesel in een benzine s'il vous plaît
Koolhydraten zijn dé brandstof die ons lichaam op gang trekt. Vergelijk het met een auto. Wanneer je dat oplichtende tankicoontje te lang negeert, heb je binnen de kortste keren te maken met een vervoermiddel dat niet meer in beweging raakt. Ons lichaam werkt op dezelfde manier: geen brandstof = geen leven. Zo simpel is het.
Monosacchariden zijn klein en worden heel snel opgenomen in het bloed. Zij leveren dus snelle energie. Disacchariden zorgen daarentegen voor iets tragere energie en de polysacchariden sluiten het rijtje af met de traagste energie.
Wie een sedentair leven leidt (een passieve kantoorjob, auto als prioritair vervoersmiddel...), rekent het best op de trage koolhydraten. Ja, je hoort het goed: (volkoren)pasta is oké! Je zou zelfs kunnen stellen dat het levensnoodzakelijk is... Ben je daarentegen bijzonder actief? Dan leef je nog steeds best op trage koolhydraten (dat kon je waarschijnlijk wel zien aankomen), maar kun je afwisselen met snelle koolhydraten op momenten wanneer je een extreme prestatie moet neerzetten (vb. een sprintje trekken).
Hoe werken deze energiebronnen?
Wel, koolhydraten zorgen ervoor dat de suikerspiegel in het bloed stijgt, maar de drie soorten doen dat allemaal op een ander tempo. Bij een dergelijke stijging produceert de pancreas insuline. Insuline fungeert als de taxi die de energie in het lichaam rondvoert. Insuline neemt de taak op zich om ervoor te zorgen dat de brandstof wordt opgenomen door je cellen, zodat al je lichaamsfuncties blijven functioneren.
Koolhydraten zijn dus broodnodig (pun intended)! Wel is het cruciaal dat we er niet meer binnenkrijgen dan nodig is, want het teveel aan suiker in ons bloed wordt omgezet in… jawel… VET!
Suiker in vermomming
Ik hoor je denken: “Ja maar, agavesiroop, honing, ahornsiroop, rijststroop… zijn natuurlijke suikers! Dus die zijn gezond!”. Ik ben graag to-the-point en kan je meegeven dat kristalsuiker van een suikerbiet komt, en die is natuurlijk. Dat wil daarom niet meteen zeggen dat het gezond is en je zonder te verpinken er kilo's van kan naar binnen werken. De term ‘natuurlijk’ moet je tegenwoordig niet te strikt nemen. Het is waar dat bovenstaande alternatieven, in tegenstelling tot kristalsuiker, ook vitaminen en mineralen bevatten. Maar dat is jammer genoeg geen doorslaggevende argumentatie om deze massaal in je maaltijden te verwerken. Wil je die gezonde stofjes binnenkrijgen, eet dan groenten of een stuk fruit ;-).
Is je broodje gebakken met een koolhydraatarm dieet?
Dokter Atkins werd sinds de jaren '90 stinkend rijk met die theorie. Miljoen exemplaren van zijn boek vlogen over de toonbank en verschillende dieetprogramma’s baseerden zich op zijn theorie. Winkelrekken gevuld met proteïnemaaltijden waren razend populair. Maar de resultaten bleven uit... Waar zijn die miljoenen succesverhalen? Waar vinden we al die mensen die tientallen kilo’s verloren door een koolhydraatarm dieet en tien jaar later nog steeds hetzelfde cijfer op hun weegschaal zien staan? Want gevallen die ten prooi vielen aan het jojo-effect zijn er in overvloed. Vele fanatiekelingen houden een dergelijk dieet enkele maanden tot zelfs jaren vol, om dan onvermijdelijk toch volledig te vervallen in een oud voedingspatroon. Ons lichaam vereist nu eenmaal koolhydraten en aanvaardt geen 'neen' als antwoord. Wanneer jij je eigen vlees en bloed die felbegeerde koolhydraten ontzegt, zal jouw lichaam er alles aan doen om te zorgen dat zo'n dieet faalt.
Vertwijfelde blikken. “Ja, maar dat is allemaal wetenschappelijk bewezen, hoor!”. Helaas, het koolhydraatarmverhaaltje werd overgoten met een sterk verdund sausje van wetenschappelijk onderzoek. Die resultaten zijn echter gebaseerd op zeer basic en eenzijdige bevindingen. Wanneer er meerdere studies worden bijgehaald, wordt deze theorie al snel ontkracht. Als je alleen maar kinderboekjes leest, lijkt het ook logisch dat K3 in de wolkenwereld liedjes zingt en dat Kabouter Plop kan overleven in zijn melkherberg.
Wat doe ik dan wel?
De wetenschap achter het juiste antwoord klinkt bijna te eenvoudig en te mooi om waar te zijn. De commerciële dieetwereld zit daar voor een groot deel tussen. Zij doen er enorm veel voordeel mee wanneer zoveel mogelijk mensen geloven in zoveel mogelijk verschillende voedingsfabeltjes. Want dat betekent meer 'how to'-boeken, meer zelfverklaarde celebrities op TV,... Zij trekken het juiste antwoord zo vaak mogelijk in twijfel, en krijgen daarbij hulp van een zeer sterke lobby. Because money makes the world go round.
Hier is het geheim: je mag alles eten, maar met mate. Zo simpel is het. En nog even ter info: koolhydraten worden perfect verteerd in combinatie met eiwitten, geen nood!
Correcte verhoudingen hanteren is de sleutel tot een gezond en sterk lichaam. Maar dat wisten jullie stiekem eigenlijk al, niet?
Om te eindigen: een ode aan de aardappel
Een aardappel is rijk aan vitamines en mineralen, een bron van vezels én bovenal caloriearm. Voor rasechte Vlamingen zijn patatjes dan ook niet weg te denken uit hun bord. Wil jij je smakenpallet eens prikkelen? Gooi dan eens een zoete aardappel in de kookpot! Een leuke en lekkere variant, maar niet per sé het hypergezonde broertje van de gangbare Belgische pieper.
Zet deze eens op het menu:
Kook de zoete aardappelen in de schil tot ze gaar zijn. Giet ze af en schud de pot boven het vuur tot de schil openbarst. Strooi hier wat grof zout, citroensap en olijfolie over. Heer-lijk!
Vond je dit een boeiend artikel en wil je meer artikelen?
Abonneer je nu en ontvang één jaar lang alle edities van Bloom. Bespaar €20 en geniet van de voordelen.
Word een Bloom’er
-
>
8 edities van het Bloom-tijdschrift op jaarbasis
-
>
toegang tot alle leesartikelen uit het Bloom-tijdschrift + extra leesvoer
-
>
EXCLUSIEF! bereken en lees (on)beperkt persoonlijke geboortehoroscopen
-
>
kortingen op geselecteerde producten in de BloomShop
-
>
unieke themahoroscopen: je Jaarhoroscoop 2024, Ascendanthoroscoop 2024-2025, je Chinese horoscoop 2024,...
Reacties
Een account is verplicht om te reageren. Log in of registreer je nu
Inloggen / registreren